Selecteer een pagina

Een trainer is nog geen teamcoach: 3 gouden tips!

Stel je stopt met trainen…

Stel je wilt iets anders doen, dan al die andere trainers en coaches…
Stel je gaat teams echt helpen om hun verkrampte patronen te doorbreken en in volle vrijheid samen te werken!

Is dit wat je vaak bedenkt? Lees dan vooral snel verder en leer van mijn hobbelige weg richting teamcoach.

(meer…)

Trump heeft gewonnen, De Kracht van Onvrede

O Nee!!! Was het eerste wat ik gisterochtend zei, toen ik het nieuws van de verkiezing in Amerika hoorde. Verbaasd, vol ongeloof en vol ontkenning. Vol verbazing omdat, ook al ben ik groepsdynamica-expert, ik bepaalde geluiden, bewegingen buitensluit, simpelweg omdat ik niet wil dat ze waar zijn.

Ik hoor heel eerlijk denk ik wel een beetje bij de zogenaamde politieke “elite”. Ik geloof sterk in saamhorigheid, bij een groter geheel horen in plaats van alleen zijn. Ik ben voor verbinding, Europa, compassie met anderen, hulp bieden aan vluchtelingen en vooral de wereld samen mooier maken, natuurbehoud en de aarde waardevol doorgeven aan onze kinderen.

Mijn kind om specifiek te zijn 🙂 Want, en nu onthul ik toch even een publiek geheim, ik sta aan de vooravond van mijn zwangerschapsverlof. Eind van dit jaar ga ik een nieuw mensje op deze aarde zetten en als ik daaraan denk dan schieten de door hormonen gevoede tranen me in de ogen. Niet omdat ik heel bang ben dat Trump er direct een enorme bende van gaat maken, maar wel omdat er blijkbaar zoveel mensen zijn in Amerika, en ook in de rest van de wereld, die leven in onvrede!

De grootste hoeveelheid stemmen voor Trump komt van mensen die niet blij zijn met hun leven. Mensen die verandering willen in hoe het nu gaat. Die in armoede leven zonder perspectief, die weinig opleiding hebben en geen kansen zien om zelf iets te veranderen. Die bang of boos zijn op immigranten, ervan overtuigd zijn dat bijvoorbeeld immigranten of het buitenland hun banen inpikken. Mensen die niet voor dat grotere geheel willen gaan omdat ze simpelweg zelf niet genoeg hebben ( i.i.g. volgens hun beleving, en vaak ook echt). En waarschijnlijk zijn er ook een heleboel stemmers waarvan ik eigenlijk helemaal niet weet waarom ze ergens voor of tegen zijn. En dit is dus niet alleen in Amerika zo, onze eigen blonde populist heeft ook een aanhang van hier tot ginder!

Ik kan me eigenlijk heel moeilijk iets voorstellen bij hoe het leven echt is voor mensen die in onvrede leven. Al heb ik wel eens in een angstige situatie gezeten van geen werk, geen geld, grote onzekerheid. Ook ik heb me toen verbaasd over de kracht van mijn eigen gevoelens van onvrede en ook hoe snel deze onvrede zich op andere mensen richt. Ineens vond ik het ook unfair dat asielzoekers “zomaar” een huis kregen, terwijl ik niks kon vinden voor mijzelf. Terwijl ik normaal regelmatig in een AZC als vrijwilliger werk en echt wel weet dat deze mensen helemaal niks zomaar krijgen, laaide er in mijn eigen mindere periode ineens ook duistere haatachtige gevoelens op.

En ik denk dat deze gevoelens dus ook een onderstroom is die we allemaal af en toe hebben, maar die er nu ineens bij deze verkiezingen collectief uitkomt.

In teams zie ik het ook regelmatig en heb ik er ook al regelmatig over geschreven. De kracht van de klagers, van tegen-gedrag, van de hakken in het zand zetters. Elke keer geef ik weer het advies om je niet te richten op deze mensen, maar juist de aandacht te verleggen naar wat je wel wilt, naar de positieve opbouwende krachten.

Dat is ook wat ik in die mindere periodes heb gedaan. Ik heb geen aandacht geschonken aan het onderdrukken van mijn duistere gevoelens, maar ben juist veel aandacht aan geven aan wat ik wel wilde creëren en ervaren en dat is ook gelukt. En dat is ook wat we nu te doen hebben. Volgens mij moeten we nu niet “Tegen” gaan reageren, maar juist ergens VOOR gaan staan!

En dat is precies wat ik in de wereld wil blijven doen en andere mensen en teams in wil blijven inspireren: Ik geloof en sta voor een wereld waarin mijn zoon opgroeit in Verbinding met anderen, Respect voor verschillen, Openheid, eerlijkheid en vrijheid, Medemenselijkheid, Ruimte voor elkaar en Vertrouwen. En waarin dolfijnen, vogels, bloemen en alle mooie dieren onze aarde nog steeds mooi maken en alle ruimte hebben!

Ik hoop dat we elkaar in deze Voor-beweging ontmoeten.

Het Team In De Vrieskist

Een van de moeilijkste teams om mee te werken maar vooral om lid van te moeten zijn, is een team in de vrieskist.

Je kent ze misschien wel, die teams waarin iedereen op zijn eigen eilandje hard aan het werk is, maar er is totaal geen sfeer. Zakelijkheid, kilte die je bij binnenkomst op hun afdeling al tegemoet slaat. Niemand die iets zegt tegen elkaar, behalve zakelijk.

Het is een beetje te vergelijken met een gezin waarin men alleen nog maar praktisch in elkaar geinteresseerd is. Er wordt wel gevraagd of je de hagelslag wil doorgeven, maar niet gevraagd hoe het met je gaat.

In een gezin zijn dit vaak tekenen dat er over iets een enorme spanning in de lucht hangt. Ergens zijn pa en ma het grondig over oneens, maar dit wordt niet uitgepraat maar vermeden.

Dit is precies zo in zo’n diepvries team. Men vindt vaak van alles van elkaar, van de situatie en van de leider, maar er wordt niks uitgesproken, in ieder geval niet naar elkaar.

Als teamcoach (of leider) van zo’n team zou ik graag de mensen bij elkaar zetten en ze alles laten uitpraten, maar inmiddels weet ik dat dat niet werkt. Niemand zegt dan boe of bah en ik kan als een dolle alles eruit proberen te trekken.

Sommige teamleiders grijpen naar het oude teambuildingstrucje. Laten we met zijn allen wat leuks gaan doen en dan komen we wel dichter tot elkaar. Maar dat is ongeveer hetzelfde als een stel wat niks meer tegen elkaar te vertellen heeft naar een restaurant sturen……behoorlijk pijnlijk.

Wat dan wel? Ik heb een erg mooi filmpje gevonden op Facebook wat hier goed bij aansluit en mijn tip is de volgende:

Uplift Connect

CONNECTION!!

Ja, met die collega’s dus waar je niks mee lijkt te hebben. Ik kom er steeds meer achter dat een van de belangrijkste dingen die ik doe als teamcoach in het begin van een traject de intakegesprekken zijn. Ja, ik krijg natuurlijk informatie, maar dat is niet het belangrijkste. Elke keer ben ik verbaasd hoeveel een echt gesprek waar ik niet veel meer doe dan luisteren naar iemand, iemand serieus nemen, werkelijk willen horen wat de ander te vertellen heeft, wat dat voor effect heeft.
Ik krijg stuk voor stuk mensen op een eerste teambijeenkomst die al veel meer ontspannen zijn dan in het gesprek, die vaak weer vertrouwen hebben in plaats van alleen maar die kille achterdocht. Die hun verhaal hebben kunnen doen en die zich serieus genomen voelen.

En dat is precies wat ieder van ons kan doen! Stel eens een echte vraag aan je collega. Dus niet het verplichte “Hoe was je weekend?” Maar hoe vindt die persoon het in zijn werk? Wat vindt hij leuk/ lastig? Hoe gaat het met zijn kind waarvan je misschien hebt gehoord dat het in het ziekenhuis ligt etc. etc.
Luister met oprechte belangstelling en interesse en raak verwonderd hoeveel overeenkomsten je eigenlijk hebt.

We zijn op de een op andere manier vaak groot gebracht met het idee dat we zakelijk en prive gescheiden moeten houden. Dat werk vooral serieus en saai is, dat collega’s alleen met een soort vaste suffe kantoorhumor te benaderen zijn. En dat is zo’n achterhaald idee!! We zijn allemaal mensen, kunnen ons allemaal zo gedragen en kunnen onze collega’s veel warmer en menselijker tegemoet treden dan we nu vaak doen.

Heel veel succes ermee en vooral HAVE FUN!!

Spiegeltje, spiegeltje: Een stappenplan uit dat conflict

De afgelopen tijd heb ik een aantal teams gecoacht die in conflict met elkaar lagen. Harstikke intensief en soms bloed, zweet en tranen, maar ook hartstikke interessant om zo’n spannende situatie om te draaien.

Het valt op dat het ene team veel gemakkelijker in het gesprek is met mij en ook met elkaar dan het andere team. Dit heeft met vele factoren te maken. Zo speelt natuurlijk mee hoe lang het conflict al bestaat. Hoe ingegraven de standpunten zijn van de teamleden en vooral natuurlijk ook hoe bereid men is om naar een oplossing te werken.

Er is ook nog een andere factor die een enorm verschil maakt in de kans van slagen bij het oplossen van een conflict. Of je nu zelf onderdeel van het conflict bent, of teammanager of teamcoach en dat is: De mogelijkheid tot zelfreflectie.

Ben jij in staat om in een conflict naar jezelf te kijken? Kan jij oprecht in de spiegel kijken naar jouw aandeel in dit meningsverschil?

Heel veel mensen zullen automatische JA antwoorden op deze vraag, terwijl ik in de praktijk 90% van de mensen dit NIET zie doen.

Het is echt opzienbarend als je naar mensen gaat luisteren. Ze praten bijna de hele tijd over “Jij dit en Hij dat”. De ander heeft zoveel verkeerd gedaan en zelf ben je daar alleen maar slachtoffer van (zo lijkt het tenminste). Als mensen al toegeven dat ze iets niet zo handig hebben gedaan dan volgt er bijna automatisch: “Maar dat kwam omdat hij…….”

En als ik naar mezelf kijk, doe ik precies hetzelfde.

We kennen de spreekwoorden:

“Waar twee vechten, hebben twee schuld”
“Als je naar een ander wijst, wijzen er ook drie vingers naar jezelf”

En toch als ik onderdeel van een conflict ben voel ik me ook 100% onheus bejegend door de ander. Al mijn acties kan ik prima verklaren, maar die ander is gewoon opzettelijk gemeen, bot, hard om te doen wat zij doet. Dus ik heb gelijk en die ander niet, punt uit.

En dus vind ik dat die ander moet veranderen…… Maar ja, ik weet niet of je dat wel eens hebt geprobeerd? Iemand anders veranderen? Dat werkt niet (alle relatie-pogingen ten spijt).

En dus weet ik dat ik dan zuchtend en steunend toch maar weer met mezelf aan de slag moet. Hoewel ik mezelf knarsetandend en met flinke hakken in het zand naar de spreekwoordelijke spiegel moet slepen, weet ik dat daar toch het antwoord ligt. 🙂

Maar HOE DOE JE DAT DAN?

Stap 1) Ga er van uit dat jij een aandeel hebt in het conflict. Ook al zie je dat aandeel nu nog niet. Als je uitgaat van deze overtuiging, gaat dit aandeel zich wel openbaren aan je, anders blijf je alleen maar wijzen naar de ander. En je weet hoe effectief dat was.

Stap 2) Onderzoek zonder oordeel je gevoelens en gedachten bij de acties van de ander. Welke gevoelens spelen bij jou een rol? Verdriet, boosheid, teleurstelling, angst? Waar wordt je door geraakt? Wat in jou wordt geraakt? Welke overtuiging wordt geraakt? Welke norm wordt er volgens jou overschreden? Waarom is dat zo erg?

Stap 3) Waar wordt de ander in geraakt? Wat is er voor die ander belangrijk? Wat zie je voor gevoelens bij de ander? Verdriet, boosheid, teleurstelling, angst? Welke norm / waarde van de ander wordt er overschreden?

Stap 4) Wat doet de ander waardoor je zo wordt geraakt? Doet die ander dat expres? Is het onkunde, onwetendheid, onhandigheid, geleid door emoties? Op wat voor manier zou jij minder geraakt zijn door de ander?

Stap 5) Wat doe jij waardoor je die ander raakt? Doe jij die actie uit emotie, onhandigheid, onkunde, onwetendheid? Wat kun jij doen om de ander niet te raken?

Stap 6) Verzin een manier om met elkaar weer in gesprek te komen waarbij je gebruik maakt van de kennis die je net in de zelfreflectie hebt opgedaan!

Een belangrijke tip bij zelfreflectie is om het vooral als een heel interessant onderzoek te zien. Je komt weer eens wat te weten over jezelf, LEUK! Het is dus geen Zelfkastijding!

Veel plezier bij je onderzoek, laat me weten waar je achter komt!

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet (en daarom begrijp ik eigenlijk geen moer van jou:-))

“Waarom snapt hij mij nu niet?” dacht Lisa. “Ik heb het toch heel duidelijk uitgelegd wat het voor mij betekent als hij mijn voorstel niet steunt. Hoe kan het dan dat hij toch een andere keuze maakt?”

“We doen zo ons best” verzuchtte Karin. “Als afdeling klantenservice lopen we de benen uit ons lijf en nog worden we door onze collega’s ervaren als stug, niet klantgericht en inflexibel.” Hoe kan dat nou?”

“Hoe kan ze dat nu zeggen? Ze ziet toch zelf ook wel dat het echt niet anders kan?” Henk ontplofte bijna……..

We maken dit allemaal wel eens mee. We zijn er heilig van overtuigd dat we het goed zien en dat de ander het echt bij het verkeerde eind heeft. We hebben alle bewijzen voor ons perspectief, dus hoe kan die ander nu zo stom zijn om dat niet te zien?

Soms lijkt het wel alsof de ander een blinddoek op heeft of echt iets heel anders gehoord heeft dan jij, terwijl je nog precies weet wat je toen zei.

Allemaal, ja JIJ DUS OOK! zien we de wereld niet zoals hij werkelijk is, maar zoals wij denken dat hij is!

Allemaal, ja JIJ DUS OOK! missen we bepaalde zaken over het hoofd en onthouden we andere zaken weer anders dan dat ze echt zijn. Doe maar eens de volgende test:

Waarnemingstest

Niemand ziet dus de werkelijkheid zoals die is! De vraag is zelfs of die werkelijkheid wel bestaat. En toch hebben we ook allemaal, ja JIJ DUS OOK! de neiging om onze eigen waarneming als DE waarheid te zien. En daar begint de ellende……………………………………………

Dit gegeven: We zien allemaal de wereld net even ietsje anders EN we denken dat wij zelf de wereld zien zoals die werkelijk is (en dus die ander niet) is de basis van veel van onze onderlinge problemen.

Onze conflicten starten allemaal met een verschil van mening. Ze worden erger naarmate we meer uitgaan van ons eigen gelijk en de andere mening als verkeerd beoordelen. En ze worden helemaal erg als we niet alleen de mening van de ander veroordelen, maar ook de ander als persoon.

Een hele belangrijke vaardigheid die ik als teamcoach vaak moet inzetten als ik conflicten begeleid is de meervoudige partijdigheid.

Een open dialoog vraagt aan beide kanten eerlijkheid en lef, maar zeker ook luisteren en acceptatie. Het kunnen luisteren vanuit een meervoudig perspectief (dat wil zeggen dat je inziet dat er meer waarheden zijn op een situatie) is een belangrijke maar onwijs lastige vaardigheid die wij als mensen niet zo goed beheersen.

We zijn vaak opgevoed en zeker geschoold in het idee dat er één waarheid is die achterhaald moet worden. Denk maar eens na hoe ons schoolsysteem in elkaar zit wat dat betreft. We denken als mens dus vaak dat er maar één waarheid is én dat wij die waarheid in pacht hebben (want daar zien we alle bewijs voor) en dus dat die ander het niet goed ziet. En dat we daar de ander van moeten overtuigen. Echter in menselijke interactie heeft niemand de waarheid in pacht. Je ziet simpelweg de situatie allemaal vanuit een ander perspectief.

Wil je dichterbij elkaar komen, elkaar leren begrijpen en met elkaar beter samenwerken dan is het dus vooral belangrijk je te kunnen inleven in het perspectief van de ander. Werkelijk willen begrijpen wat die ander ziet en waarom die ander ziet wat hij ziet. En daarnaast natuurlijk je eigen perspectief te plaatsen om zo tot een goede oplossing te komen.

Meervoudige partijdigheid hebben we nodig als leider van een team. Maar ook als onderdeel van een team, helpt het enorm als je gaat beseffen dat er meerdere perspectieven zijn op een situatie EN dat jij actief op zoek kunt gaan naar die andere perspectieven door simpelweg te vragen hoe de ander het ziet en dan alleen maar te luisteren.

Leg je oor eens te luisteren en ontdek een hele nieuwe wereld. Veel plezier!

 

Gevaarlijke groepen

Ja! Die zijn er ook. Als teamcoach en ook als leider zijn we meestal vooral gericht op de kracht van groepen. Het één en één is drie principe, het leren van elkaar, het samen sterk staan enzovoort. Groepen kunnen enorm veel bereiken als ze goed op elkaar zijn afgestemd. Ze kunnen helend zijn voor de individuen in de groep (denk maar eens aan een therapiegroep) en ze kunnen enorm plezierig zijn en je hartstikke veel energie geven (je vriendengroep bijvoorbeeld).

Als ik eerlijk ben, ben ik mijn onderzoek in de wereld van de groepsdynamiek niet begonnen vanuit die positieve teamfenomenen, maar veel meer vanuit de zwarte, sensatie-achtige interesse in die rare fenomenen die groepen ook behoorlijk de bocht uit laten vliegen.

Voetbalrellen, sektes, de tweede wereldoorlog, motorclubs. Maar ook veel dichterbij: Pesten, vrijgezellendagjes, Expeditie Robinson, Carnaval, de bedrijfsborrel en sportteams. Veel van dit soort groepsgedrag vind ik fascinerend om naar te kijken. Als je geen onderdeel bent van een groep, is het bijna alsof je naar een apenrots in de dierentuin zit te kijken. Het is dan superspannend om te zien wie het met wie aan de stok krijgt, wie heimelijke avances maakt en wie zich steeds op de borst staat te kloppen. Je hebt het idee dat jij je nooit zo zou gedragen. Tot je ineens zelf staat te karaoken met net iets te veel bier op tijdens een groepsuitje.

Dat is ook wat groepen leuk maakt. Ze dagen je uit om eens iets anders te doen, je comfort-zone op te rekken en risico’s te nemen. Alleen we worden vaak veel meer beïnvloed door de groepen waar we ons in bevinden dan we denken.

We denken wel zoveel bewust en individueel te beslissen, maar is dat wel zo? Heel veel van ons gedrag, onze voorkeuren en afkeuren wordt simpelweg bepaald door ons DNA, onze opvoeding, onze cultuur en bovenal door de groepen waar we lid van zijn. Ik zou je eens willen uitnodigen de komende weken eens naar je eigen gedrag in groepen te kijken en de volgende vragen te beantwoorden:

  1. Gedraag ik me anders in deze groep dan ergens anders?
  2. Zo ja, waardoor komt dat? Wat probeer ik te bereiken? Op wie probeer ik onbewust indruk te maken?
  3. Wat vermijd ik in deze groep? Waar pas ik me op aan?
  4. Wat voor cultuur van ongeschreven regels hebben wij in deze groep?

Ik ben benieuwd naar je antwoorden!!

Eén van de meest opmerkelijke experimenten ooit die de kracht en het gevaar van groepen glashelder duidelijk heeft gemaakt is het Stanford-Prison experiment (Zimbardo).

Stanford-gevangenisexperiment


Een groep van 24 doorsnee Amerikaanse jongens uit de middenklasse, die aan het begin van het experiment niet van elkaar verschilden, zou twee weken lang gesplitst worden in de rol van bewaker of gevangene in een namaakgevangenis. Het toeval bepaalde de rollenverdeling. Twaalf jongens mochten een uniform aandoen en kregen als opdracht: ‘zorg voor orde maar gebruik geen geweld’. De twaalf anderen kregen een gevangenisplunje aan. Zimbardo en zijn collega’s wilden weten wat er in zo’n sociale situatie kon gebeuren.

Al snel gebruikten de ‘bewakers’ opdrukken met een hand op de rug als straf. Opstandelingen werden met de brandblusser neergespoten, ook zich publiekelijk uitkleden was een straf. Eenzame opsluiting kon ook. De agressie van de bewakers werd sterker naarmate het onderzoek vorderde.

Sommige bewakers hadden er lol in om de gevangenen zeer wreed te behandelen, als beesten. Niemand van de deelnemers zei tijdens het experiment: “Zo kan het niet meer verder.” Op een bepaald moment gebeurden de mishandelingen ’s nachts omdat ze dachten dat de onderzoekers toen niet keken. De meerderheid was niet langer in staat een onderscheid te maken tussen hun rol en hun eigen ik. In bijna elk onderdeel van hun gedrag, gedachten en gevoelens was er verandering te zien.

Niet enkel de proefpersonen gingen tot het uiterste, ook de onderzoekers trapten in hun eigen val. Ze hadden buitenstaanders nodig om in te zien wat ze aan het doen waren. Toen een collega Zimbardo een technische vraag stelde, reageerde hij niet als wetenschapper, maar als gevangenisdirecteur. Pas toen Christina Maslach, een nieuwe collega, boos werd over het feit dat de ‘gevangenen’ met een zak over het hoofd en aan de enkels geketend naar de wc werden geleid, besefte Zimbardo dat er iets fout ging. Na zes van de veertien voorziene dagen werd het experiment stilgelegd.

Belang van het experiment

Aangezien de deelnemers aan het experiment geselecteerd waren op hun psychologische stabiliteit, toont het aan dat iedere jonge man (en mogelijk ieder mens) in staat is om vrij snel in een sadist te veranderen. Enerzijds denkt hij dat hij overal straffeloos mee wegkomt en anderzijds staat hij onder druk van een groep. Daarnaast is waarschijnlijk ieder mens geneigd in apathie te vervallen wanneer men in een onderdanige rol wordt gedwongen.

Veel mensen vinden het moeilijk om assertiviteit op te brengen tegenover iemand die invloed op hen wil uitoefenen. Het experiment van Zimbardo toont aan dat we steeds waakzaam moeten zijn tegenover de valkuilen van de beïnvloeding die we dagelijks meemaken.

Laat weten wat je van dit BLOG vindt. Ik ben heel benieuwd naar jouw mening! En ik ben benieuwd wat jij hiervan leert.